[ad_1]
15 दिवसांपूर्वी
- कॉपी लिंक
आज जागतिक आरोग्य दिन आहे. जागतिक आरोग्य संघटनेच्या (WHO) मते, जगभरात दरवर्षी अंदाजे 68 दशलक्ष लोकांचा मृत्यू होतो. यापैकी बहुतांश मृत्यू हृदयरोग, स्ट्रोक आणि श्वसन संसर्गामुळे होतात.
दरवर्षी अंदाजे १.७९ कोटी लोक हृदयरोगांमुळे मृत्युमुखी पडतात. याशिवाय, कर्करोग, श्वसनमार्गाचे संसर्ग, दीर्घकालीन अडथळा आणणारा फुफ्फुसीय आजार आणि मधुमेह यामुळेही कोट्यवधी लोक मृत्युमुखी पडत आहेत.
बहुतांश आजार असे असतात की त्यांच्याबद्दल थोडीशी जाणीव लोकांचे जीव वाचवू शकते. विशेषतः जर जीवनशैली आणि खाण्याच्या सवयी सुधारल्या तर बहुतांश आजारांचा धोका टाळता येतो.
म्हणून, आज ‘ सेहतनामा ‘ मध्ये आपण ५ डॉक्टरांशी बोलू. त्यांच्याकडून तुम्हाला शिकायला मिळेल की-
- वारंवार होणारे संसर्ग आणि सर्दी कसे टाळावे?
- झोपेच्या तज्ञांकडून जाणून घ्या चांगल्या झोपेसाठी काय करावे?
- तुम्ही आहारतज्ज्ञांकडून निरोगी आहाराच्या टिप्स घ्या.
- हृदयरोगतज्ज्ञांकडून हृदयाच्या आरोग्याचे रहस्य जाणून घ्या.
आयुष्यात आनंदी राहायचे असेल तर तुमच्या आरोग्याची काळजी घ्या.
तज्ज्ञ: डॉ. अंकित पटेल, जनरल फिजिशियन, अपोलो स्पेक्ट्रा हॉस्पिटल, जयपूर
- हात धुण्याची सवय लावा: जेवण्यापूर्वी नेहमी हात धुवा. हे बॅक्टेरिया आणि विषाणूंपासून संरक्षण प्रदान करते.
- ताजे आणि स्वच्छ अन्न खा: शिळे अन्न आणि अस्वच्छतेचे पालन न केलेले अन्न खाल्ल्याने अन्नातून विषबाधा होऊ शकते. म्हणून अन्न ताजे असल्याची खात्री करा.
- फिल्टर केलेले किंवा उकळलेले पाणी प्या: घरी हे आवश्यक आहे, परंतु विशेषतः जेव्हा तुम्ही बाहेर असाल तेव्हा याची विशेष काळजी घ्या.
- सर्दी आणि फ्लू टाळा: जर तुमच्या आजूबाजूच्या लोकांना सर्दी झाली असेल तर मास्क घाला आणि कोणत्याही संक्रमित व्यक्तीपासून अंतर ठेवा.
- स्वच्छतेची काळजी घ्या: कोणत्याही प्रकारचा संसर्ग टाळण्यासाठी नियमितपणे आंघोळ करा आणि कपडे स्वच्छ ठेवा.
- अन्न व्यवस्थित शिजवल्यानंतर खा: विशेषतः मांस व्यवस्थित शिजवल्यानंतर खा, जेणेकरून बॅक्टेरियाच्या संसर्गाचा धोका राहणार नाही.
- जंक फूड टाळा: बाहेरून येणारे अस्वास्थ्यकर अन्न, जसे की तळलेले आणि प्रक्रिया केलेले अन्न खाणे टाळा. यामुळे जीवनशैलीशी संबंधित आजार होऊ शकतात.
- धूम्रपान आणि मद्यपान टाळा: या सवयी यकृत, मूत्रपिंड आणि रोगप्रतिकारक शक्ती कमकुवत करतात. ज्यामुळे संसर्ग आणि आजारांचा धोका वाढतो.
- व्यायाम करा आणि तुमचे शरीर सक्रिय ठेवा: ते तुमची रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत करते आणि शरीरात अतिरिक्त चरबी जमा होऊ देत नाही.
- लसीकरण करा: गंभीर संसर्ग टाळण्यासाठी आणि निरोगी राहण्यासाठी आवश्यक लसीकरण नियमितपणे करा.
झोपेच्या वेळी मेंदू पुन्हा सुरू होतो
तज्ज्ञ: डॉ. शिवानी स्वामी, वरिष्ठ पल्मोनोलॉजी आणि स्लीप मेडिसिन तज्ज्ञ, नारायण हॉस्पिटल, जयपूर
- ठराविक वेळी झोपा: चांगल्या झोपेसाठी, दररोज ठराविक वेळी झोपण्याची सवय लावा.
- झोपेची स्वच्छता: झोपण्यापूर्वी पुस्तक वाचा, मोबाईलपासून दूर रहा.
- आरामदायी वातावरण: बेडरूममध्ये शांतता महत्त्वाची आहे. त्यात जास्त प्रकाश नसावा आणि जर ते थोडे थंड असेल तर चांगले होईल.
- कॅफिन टाळा: दुपारी ४ नंतर कॅफिन म्हणजेच चहा, कॉफी घेणे टाळा.
- संगीत: झोपण्यापूर्वी संगीत ऐकल्याने झोपेची गुणवत्ता सुधारू शकते.
- दररोज सकाळी व्यायाम करा: व्यायामामुळे झोपेची गुणवत्ता सुधारते, परंतु झोपण्यापूर्वी व्यायाम केल्याने झोप लागणे कठीण होऊ शकते.
- दिवसा सूर्यप्रकाश घ्या: दिवसा सूर्यप्रकाश घेतल्याने सर्केडियन लय योग्य राहते आणि रात्री झोपणे सोपे होते.
- ध्यान: जर तुम्ही झोपण्यापूर्वी काही वेळ ध्यान केले तर दिवसभराचा ताण कमी होतो आणि झोपण्यापूर्वी मन पुन्हा पुन्हा भटकत नाही.
- स्क्रीन टाइम: रात्री झोपण्यापूर्वी मोबाईल किंवा लॅपटॉप स्क्रीन टाळा. यामुळे तुमची झोप बिघडू शकते.
- दिवसा तुम्ही एक झोप घेऊ शकता: दिवसा २०-३० मिनिटांची एक छोटीशी झोप घेतल्याने ताजेतवाने वाटते, परंतु नेहमी दुपारी ३ वाजण्यापूर्वी झोप घ्या.
चांगला आहार हे चांगल्या आरोग्याचे रहस्य
तज्ज्ञ: डॉ. अमृता मिश्रा, वरिष्ठ आहारतज्ज्ञ, दिल्ली
- संतुलित आहार: तुमच्या आहारात प्रथिने, कर्बोदके आणि चरबी यांचे योग्य संतुलन राखा.
- फळे आणि भाज्या: दररोज तुमच्या आहारात ताजी फळे आणि भाज्यांचा समावेश करा.
- वजन नियंत्रण: तुमच्या आहारात कमी कॅलरीज असलेली फळे आणि भाज्यांचा समावेश करा. यामुळे वजन नियंत्रित राहण्यासही मदत होईल.
- द्रव आहार: पुरेसे पाणी आणि रस प्या, परंतु साखरयुक्त पदार्थ टाळा.
- फास्ट फूड टाळा: जास्त तळलेले आणि प्रक्रिया केलेले अन्न खाऊ नका. नूडल्स आणि चायनीज टाळा.
- नाश्ता वगळू नका: दिवसाची निरोगी सुरुवात करण्यासाठी नाश्ता सर्वात महत्वाचा आहे. हे वगळू नका.
- कमी चरबीयुक्त दुग्धजन्य पदार्थ: दुग्धजन्य पदार्थ महत्वाचे आहेत, परंतु कमी चरबीयुक्त दुग्धजन्य पदार्थ खाण्याचा प्रयत्न करा.
- कमी जेवण: एकाच वेळी मोठे जेवण करण्याऐवजी, अनेक वेळा थोडे थोडे जेवण करा.
- धूम्रपान आणि मद्यपान टाळा: तुम्ही कितीही निरोगी आणि संतुलित आहार घेतला तरी, जर तुम्ही दारू पीत असाल किंवा धूम्रपान करत असाल तर सर्वकाही निरुपयोगी आहे.
- नियमित व्यायाम: संतुलित आहारासोबतच शारीरिक हालचाली देखील खूप महत्त्वाच्या आहेत. वजन नियंत्रित करण्यासोबतच, यामुळे पचनसंस्था देखील मजबूत होईल.
आयुष्यात सर्वकाही संतुलित ठेवणे महत्वाचे
तज्ज्ञ: डॉ. साकेत कांत, एंडोक्राइनोलॉजी आणि ओबेसिटी मेडिसिन, श्री बालाजी अॅक्शन मेडिकल इन्स्टिट्यूट, दिल्ली
- हार्मोनल बॅलन्स: वयाच्या ४० व्या वर्षानंतर, वेळोवेळी तुमचे हार्मोन्स तपासा.
- संतुलित आहार: ओमेगा-३, व्हिटॅमिन डी आणि आयोडीनयुक्त आहार घ्या.
- वजन नियंत्रण: तुमचे वजन नियंत्रणात ठेवा, जास्त वजन हार्मोनल असंतुलन निर्माण करू शकते.
- ताण टाळा: जास्त ताण हार्मोनल असंतुलन वाढवू शकतो.
- पुरेशी झोप: हार्मोनल सिस्टम संतुलित ठेवण्यासाठी पुरेशी झोप आवश्यक आहे.
- हार्मोनल बदलांवर लक्ष ठेवा: महिलांनी मासिक पाळी आणि रजोनिवृत्ती दरम्यान हार्मोनल बदलांवर लक्ष ठेवले पाहिजे.
- नैसर्गिक संप्रेरके असलेले अन्न: सोया, जवस आणि अक्रोड यांसारखे पदार्थ खा जे नैसर्गिक संप्रेरके तयार करण्यास मदत करतात.
- शारीरिक हालचाली: हार्मोन्स संतुलित ठेवण्यासाठी दररोज नियमित व्यायाम करा.
- वेळेवर तपासणी: मधुमेह, थायरॉईड आणि इतर हार्मोनल समस्या वेळेवर तपासा.
- अल्कोहोल आणि सिगारेट टाळा: अल्कोहोल आणि तंबाखूमुळे हार्मोनल असंतुलन होऊ शकते.
हृदय हे आपल्या शरीराचे इंजिन
तज्ज्ञ: डॉ. अवधेश शर्मा, वरिष्ठ हृदयरोगतज्ज्ञ, हृदयरोग संस्था, कानपूर
- दररोज व्यायाम करा: निरोगी हृदयासाठी शारीरिक हालचाल खूप महत्वाची आहे.
- मीठ आणि प्रक्रिया केलेले पदार्थ कमी खा: जास्त मीठ आणि प्रक्रिया केलेले पदार्थ खाल्ल्याने रक्तदाब वाढू शकतो.
- धूम्रपान सोडा: ही हृदयासाठी सर्वात वाईट सवय आहे.
- कमी चरबीयुक्त आहार घ्या. कमीत कमी चरबीयुक्त पदार्थ खा कारण यामुळे हृदयरोगाचा धोका वाढतो.
- तुमचा रक्तदाब तपासा: दर महिन्याला एकदा तुमचा रक्तदाब तपासा, कारण तो हृदयरोगाचे मुख्य कारण आहे.
- ताण व्यवस्थापित करा: ताण हृदयासाठी धोकादायक असू शकतो. त्यावर नियंत्रण ठेवा.
- दारू टाळा: दारू हृदयाच्या आरोग्याला हानी पोहोचवते.
- भरपूर पाणी प्या: हृदयाच्या योग्य कार्यासाठी हायड्रेटेड राहणे महत्वाचे आहे.
- धूम्रपान टाळा: ते रक्तवाहिन्यांचे नुकसान करते. सोडून द्या.
- नियमित तपासणी करा: हृदयविकाराचा झटका किंवा हृदयविकाराचा झटका टाळण्यासाठी नियमित तपासणी आवश्यक आहे.
[ad_2]
